Web1 vs. Web2 vs. Web3: Sự khác nhau là gì?

Trong quá trình tiến tới kỷ nguyên Web3 của Internet, chúng ta tiến đến một cách chậm rãi nhưng đáng tin cậy. Nhiều người trong chúng ta có thể tự đặt câu hỏi về những yếu tố cần thiết cho kỷ nguyên này và điều đó khác biệt so với Web1 và Web2 như thế nào. Bạn có thể đã nghe nhiều về Web3 nếu bạn quan tâm đến tiền điện tử, NFT và Metaverse, nhưng sẽ dễ dàng bỏ qua tầm quan trọng và ý nghĩa của nó.

Trong bài viết này của Học viện AAG, chúng tôi sẽ giải thích Web1, Web2 và Web3 là gì cũng như Internet đã phát triển như thế nào theo thời gian. Chúng tôi cũng sẽ đề cập chi tiết hơn về Web3 và phân tích các công nghệ mà nó dựa vào, những lợi thế mà nó mang lại và tại sao tiền điện tử lại quan trọng đến vậy.

Web 1.0 là gì?

Web 1.0, hay còn được gọi là Web1, là phiên bản sớm nhất của World Wide Web và đại diện cho những gì mọi người sử dụng khi kết nối với internet trong những năm 1990. Nó chủ yếu bao gồm các trang web nguyên thủy tập trung chủ yếu vào việc phân phối nội dung hoặc cung cấp thông tin. Những trang web này thường là tĩnh và được phục vụ từ một hệ thống tệp.

Như vậy, các trang Web1 không thể làm được gì nhiều. Chúng là các trang “chỉ đọc”, được tạo và duy trì bởi một số lượng người tương đối nhỏ, mà khách truy cập không thể đóng góp hoặc tương tác theo bất kỳ cách đáng kể nào. Do đó, internet vào thời điểm này chủ yếu là thụ động, mặc dù trò chuyện văn bản đơn giản và chia sẻ tệp bằng hệ thống bảng thông báo (BBS) đã ra đời sau đó.

Web1 có một lợi thế so với internet hiện đại, đó là tất cả các quảng cáo đều bị cấm. Có thể tạo ra các trang web quảng bá doanh nghiệp hoặc dịch vụ, nhưng việc hiển thị quảng cáo như chúng ta thường gặp khi duyệt web ngày nay không được cho phép. Rất đáng tiếc, điều đó đã thay đổi khi internet phát triển.

Lịch sử của Web 1.0

Web1 bắt đầu từ năm 1989, khi Tim Berners-Lee phát triển một hệ thống chia sẻ thông tin giữa các trường đại học và viện nghiên cứu trên toàn cầu. Ban đầu, nó được miêu tả là một “dự án siêu văn bản” cho phép “trình duyệt” xem các “trang web” tài liệu. Nó được đặt tên là “WorldWideWeb” trong một đề xuất xuất bản vào năm 1990.

Vào năm đó, nhà khoa học người Anh đã thiết lập và chạy máy chủ web đầu tiên, cùng với một trình duyệt có thể truy cập máy chủ đó. Máy chủ này được đặt và hoạt động tại Tổ chức Nghiên cứu Hạt nhân Châu Âu (CERN). Máy chủ này thực sự là một máy tính NeXT, một sản phẩm được phát triển bởi công ty NeXT, Inc. Đáng chú ý, công ty này được thành lập bởi Steve Jobs sau khi ông bị loại bỏ khỏi Apple vào năm 1985.

Trang web đầu tiên trên thế giới, vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay, chứa các liên kết đến thông tin về dự án WorldWideWeb, cũng như các chi tiết kỹ thuật để tạo một máy chủ web. Các liên kết đến các máy chủ web khác đã được thêm vào khi có sẵn, trong khi chức năng tìm kiếm nguyên thủy, dựa trên các từ khóa, cho phép khách truy cập dễ dàng tìm thấy những gì họ đang tìm kiếm hơn.

Năm 1991, Berners-Lee phát hành phần mềm WWW, bao gồm trình duyệt, phần mềm máy chủ web và thông tin dành cho nhà phát triển. Sự phát triển nhanh chóng này ngày nay chúng ta gọi là internet, và đến cuối năm 1994, hơn 10.000 máy chủ web đã được sử dụng bởi hơn 10 triệu người trên khắp thế giới.

Web 2.0 là gì?

Web 2.0 hoặc Web2 là phiên bản hiện tại của internet, được gọi là “đọc-viết”, mà chúng ta đều quen thuộc, bao gồm nội dung phong phú và sinh động, chúng ta có thể tương tác và đóng góp, mở đường cho những thứ như viết blog, mạng xã hội, nền tảng chia sẻ ảnh và video, podcast, ứng dụng, game… Nó hoạt động tích cực hơn so với Web1 chỉ mang tính chất thụ động.

Do tính đa dạng của nó, không có một định nghĩa duy nhất cho Web2, nên nhiều người coi nó như một tập hợp các thành phần chính đã phát triển theo thời gian để biến internet ngày nay trở nên tương tác và đặc sắc hơn bao giờ hết. Những thành phần đó bao gồm phần mềm, mạng xã hội, nội dung do người dùng tạo ra, sự hợp tác cộng đồng và các trang wiki.

Lịch sử của Web 2.0

Một trong những điều quan trọng nhất cần lưu ý về Web2 là thực sự không thể được coi là một bản nâng cấp lên Web1 — ít nhất là không giống như cách chúng ta có thể nâng cấp hệ điều hành hoặc ứng dụng. Thay vào đó, đó là sự phát triển của Internet diễn ra dần dần theo thời gian khi các công nghệ mới được giới thiệu và áp dụng.

Thuật ngữ Web 2.0 được đầu tiên đặt bởi Darcy DiNucci, một tác giả và nhà thiết kế web, trong một bài viết năm 1999 có tiêu đề “Fragmented Future” (Tương lai phân mảnh). Trong bài viết đó, DiNucci nhận thấy rằng “những dấu hiệu đầu tiên” của một internet tương tác hơn, có thể truy cập từ nhiều thiết bị khác nhau, đang bắt đầu xuất hiện. Thuật ngữ này được phổ biến thông qua hội nghị Web 2.0 vào năm 2004.

Các trang web Web2 ban đầu cho phép tương tác đơn giản, chẳng hạn như bình luận trên các bài viết và tạo tài khoản người dùng, nhưng nhanh chóng phát triển để cho phép việc đặt blog, phòng chat và mạng xã hội, trò chơi và ứng dụng trực tuyến, và nhiều hơn nữa. Ngày nay, Web2 cho phép chúng ta chia sẻ gần như mọi thứ, phát trực tuyến nhạc và phim yêu thích và trò chuyện với các hệ thống trí tuệ nhân tạo.

Nhiều người cho rằng các trang Web2 đầu tiên có từ đầu những năm 2000, chúng ta đã bước vào kỷ nguyên mới của Internet từ lâu. Hầu như tất cả các trang web và dịch vụ trực tuyến mà chúng ta sử dụng ngày nay vẫn được coi là một phần của kỷ nguyên Web2. Tuy nhiên, nhờ các công nghệ mới, chúng ta đang dần hướng tới Web3.

Web 3.0 là gì?

Web 3.0 hoặc Web3 là những gì chúng tôi coi là thế hệ tiếp theo của Internet – một sự phát triển của Web2. Nó thậm chí còn tập trung nhiều hơn vào việc tạo nội dung và kết hợp tốt hơn các công nghệ tiên tiến hơn, như trí tuệ nhân tạo và machine learning. Một lợi thế lớn của Web3 là các hệ thống bảo mật mạnh mẽ hơn, giải quyết vấn đề tồn tại lâu nay với Web2.

Nhiều khía cạnh của Web3, chẳng hạn như tiền điện tử, NFT và Metaverse – tất cả đều được coi là các thành phần quan trọng – đều phụ thuộc nhiều vào công nghệ blockchain. Chúng cũng giúp thúc đẩy một hệ sinh thái phi tập trung được cung cấp bởi các mạng ngang hàng không được quản lý hoặc kiểm soát bởi một số ít thực thể tập trung, đó là một hệ thống “đọc-viết-sở hữu”.

Web3 như hiện tại vẫn sử dụng nhiều công nghệ tương tự như Web2, chẳng hạn như HTML5 và JavaScript, tương tự như Web2 phụ thuộc mạnh vào các công nghệ của Web1 khi còn trong giai đoạn ban đầu. Tuy nhiên, nó đang tiến gần hơn và hướng đến các hệ thống hiện đại hơn nhằm tạo ra một internet mở hơn, an toàn hơn và có khả năng hơn bao giờ hết.

Những ưu điểm của Web3?

Mặc dù vẫn còn rất sớm đối với Web3, nhưng nó đã có một số lợi thế đáng chú ý so với Web2. Bao gồm:

Decentralized
Như chúng tôi đã đề cập ở trên, Web3 đang hướng tới một hệ thống phi tập trung được cung cấp bởi các mạng ngang hàng — giống như nhiều dự án blockchain đang tồn tại ngày nay. Điều đó có nghĩa là nó sẽ không phụ thuộc vào các máy chủ tập trung chỉ được vận hành bởi một số công ty công nghệ lớn nhất thế giới.

Blockchains
Ngoài việc ưu tiên các mạng ngang hàng, Web3 sử dụng các blockchain cho cơ sở dữ liệu phân tán, bất biến. Điều này mang lại một số lợi thế của riêng nó, bao gồm tính minh bạch cao hơn, tăng cường bảo mật và ổn định tốt hơn.

Cryptocurrency và NFTs
Thế giới Web2 ngày nay phụ thuộc rất nhiều vào các phương thức thanh toán truyền thống, trong khi tiền điện tử chỉ được sử dụng bởi một tỷ lệ người tương đối nhỏ. Web3 hy vọng sẽ thay đổi điều đó bằng cách tiêu chuẩn hóa các loại tiền kỹ thuật số như Bitcoin và Ethereum. Nó cũng bao gồm NFT, đóng một vai trò thậm chí còn lớn hơn, đặc biệt khi nói đến các trò chơi Web3 và Metaverse.

AI và virtual reality
Chúng ta đã có cái nhìn sơ bộ về sức mạnh của Trí tuệ Nhân tạo (AI), và Web3 tận dụng điều đó thông qua việc sử dụng các công nghệ thông minh và tự động hơn. Nó cũng tích hợp virtual reality tốt hơn, đặc biệt là khi liên quan đến ứng dụng Metaverse cho phép người dùng xây dựng và khám phá thế giới ảo.

Crypto đóng vai trò gì trong Web3?

Mặc dù việc sử dụng tiền điện tử đã tăng lên, nhưng vieejc sử dụng hiện tại vẫn còn hạn chế. Hầu hết các dịch vụ trên Internet Web2 vẫn sử dụng các phương thức thanh toán truyền thống như thẻ ghi nợ và thẻ tín dụng, dựa trên các ngân hàng và bộ xử lý thanh toán. Điều này tạo ra rào cản cho những cá nhân không có tài khoản ngân hàng hoặc sống ở các khu vực không được hỗ trợ.

Việc sử dụng tiền điện tử của Web3 loại bỏ hoàn toàn những vấn đề đó. Không cần ngân hàng hoặc bộ xử lý thanh toán và không có rào cản tham gia. Miễn là bạn có những điều cơ bản — cụ thể là kết nối internet và thiết bị có khả năng chứa ví tiền điện tử — bạn sẽ có quyền truy cập vào mọi thứ mà Web3 cung cấp.

Hơn nữa, Web3 sẽ tích hợp tiền điện tử một cách chặt chẽ hơn, từ đó việc thanh toán hàng hóa và dịch vụ bằng tiền kỹ thuật số và token sẽ trở nên dễ dàng hơn. Chúng ta đã thấy những dấu hiệu như vậy ở một số nền tảng, ví dụ như trong các trò chơi Web3 sử dụng tiền điện tử, và hy vọng rằng khi Web3 phát triển và trở thành tiêu chuẩn mới, việc này sẽ trở nên phổ biến hơn nhiều.

Liên quan

• What is web 1.0
• What is Web 2.0
• Short history web
• The biggest advantages and disadvantages of Web 3.0
• Web3